​Xác định chuyển đổi số là giải pháp quan trọng giúp nông dân, doanh nghiệp nâng cao chất lượng nông sản với chi phí thấp nhất, nhưng đạt lợi nhuận cao nhất, thời gian qua, ngành Nông nghiệp Đồng Nai đã tập trung triển khai nhiều chương trình chuyển đổi số nhằm hỗ trợ người dân.

Ngành nông nghiệp đang tập trung chuyển đổi số toàn diện.

Quản lý trang trại chăn nuôi và truy xuất nguồn gốc bằng phần mềm

Chuyển đổi số trong nông nghiệp là quá trình ứng dụng các công nghệ số vào mọi hoạt động nông nghiệp truyền thống, từ sản xuất đến chế biến, phân phối và tiêu thụ. Mục tiêu của chuyển đổi số trong nông nghiệp là nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh của ngành nông nghiệp. Chuyển đổi số nông nghiệp bao gồm việc sử dụng các công nghệ thông tin, cảm biến, trí tuệ nhân tạo (AI), học máy, Internet of Things (IoT),...

Là “thủ phủ chăn nuôi" của cả nước, trong đó chăn nuôi bằng hình thức trang trại chiếm tới gần 90%, để quản lý tốt hoạt động chăn nuôi, từ năm 2020, ngành nông nghiệp đã triển khai 2 dự án về quản lý trang trại chăn nuôi thông qua phần mềm Te-food và dự án truy xuất nguồn gốc sản phẩm thịt có nguồn gốc từ động vật.

Te-food là hệ thống phần mềm quản lý đàn chăn nuôi và kiểm soát dịch bệnh bằng công nghệ Blockchain; ứng dụng công nghệ 4.0 truy xuất nguồn gốc để quản lý đàn chăn nuôi và thu thập, xử lý thông tin chống dịch bệnh khẩn cấp được triển khai thí điểm trên địa bàn tỉnh. Thống kê cho thấy, đến nay đã có hàng ngàn trang trại khai báo chăn nuôi trên phần mềm quản lý chăn nuôi Te-food. Đây là mô hình được tỉnh tập trung nhân rộng và đã thu hút nhiều doanh nghiệp trong ngành chăn nuôi tham gia. Mô hình này đang tiếp tục được nhân rộng, ứng dụng vào các trang trại và hộ chăn nuôi gia đình.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, thời gian qua, ngành nông nghiệp tỉnh Đồng Nai rất tích cực triển khai các hoạt động chuyển đổi số, từ việc nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin đến xây dựng cơ sở dữ liệu toàn ngành. Tỉnh cũng tổ chức Hội nghị tham vấn ý kiến của Bộ về triển khai nền tảng dữ liệu số nông nghiệp, nền tảng truy xuất nguồn gốc nông sản; phối hợp với Trung tâm Chuyển đổi số và Thống kê nông nghiệp triển khai áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản trên địa bàn tỉnh.

Ngành nông nghiệp đề ra mục tiêu đến năm 2025, có 100% trang trại chăn nuôi đăng ký và báo cáo trên phần mềm, các cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ tham gia các chuỗi đăng ký và báo cáo trên phần mềm, công tác quản lý chăn nuôi gắn với công tác phòng chống dịch bệnh; kiểm dịch, kiểm soát giết mổ và truy xuất nguồn gốc, các chính sách hỗ trợ chăn nuôi, thú y được đảm bảo.

Xây dựng từng nhóm giải pháp cụ thể

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, để chuyển đổi số nông nghiệp thành công cần đồng hành cùng nông dân, hỗ trợ nông dân ứng dụng công nghệ số vào sản xuất. Người nông dân trong chuyển đổi số nông nghiệp không chỉ đóng vai trò chủ lực mà còn là nhóm cần được quan tâm nhất. Hàng hóa nông sản của Việt Nam trên thị trường hiện chủ yếu do người nông dân sản xuất ra. Người nông dân ngày càng sử dụng công nghệ số vào hoạt động sản xuất cho hiệu quả năng suất, chất lượng sản phẩm tốt hơn, đưa nền nông nghiệp Việt Nam dần chuyển đổi từ nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp hiện đại. Để thích ứng với chuyển đổi số, việc tập huấn, nâng cao kỹ năng số cho người nông dân là yêu cầu cấp thiết cần được các cấp, các ngành quan tâm hơn nữa. Ngoài chủ động học hỏi nâng cao vai trò trong chuyển đổi số, nông dân có thể chủ động lên các sàn thương mại điện tử, giao lưu với người mua, giới thiệu những đặc tính khác biệt của sản phẩm để có giá trị cao hơn.

Sử dụng Smart phone truy suất nguồn gốc sản phẩm chăn nuôi.

Ở cấp độ địa phương, Đồng Nai đặt ra mục tiêu chuyển đổi số của ngành nông nghiệp đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, với 5 nhóm giải pháp, nhiệm vụ cụ thể để hiện thực hóa mục tiêu đề ra. Trong đó, về phát triển nền tảng chuyển đổi số cần tập trung các hoạt động tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về chuyển đổi số trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người nông dân. Kiến tạo thể chế, tổ chức bộ máy tạo hành lang pháp lý để thực hiện. Phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số. Phát triển hạ tầng kỹ thuật và bảo đảm an toàn thông tin.

Tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu, chia sẻ dữ liệu dùng chung ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn. Xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành trong các lĩnh vực lâm nghiệp, thủy sản, chăn nuôi và thú y, trồng trọt và bảo vệ thực vật…

Đặc biệt, phát triển kinh tế số nông nghiệp như: Ứng dụng công nghệ số trong tái cơ cấu, nâng cao năng lực quản trị, quản lý điều hành của các chủ thể sản xuất; Xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm; Ứng dụng công nghệ số trong sản xuất và liên kết tiêu thụ các sản phẩm, để tự động hóa các quy trình sản xuất, kinh doanh, kiểm soát chất lượng; Quản lý, giám sát nguồn gốc, chuỗi cung ứng sản phẩm nông nghiệp.

Bên cạnh đó, phát triển nông dân số, nông thôn số qua xây dựng và tổ chức triển khai nền tảng dữ liệu số nông nghiệp trong đó cơ quan nhà nước đóng vai trò dẫn dắt, hợp tác xã và doanh nghiệp nông nghiệp đóng vai trò nòng cốt và người nông dân tham gia tích cực trong việc thu thập, chuẩn hóa, mở dữ liệu và cung cấp dữ liệu mở phục vụ sản xuất nông nghiệp, tiêu thụ nông sản. Xây dựng chuyển đổi số trong nông thôn mới, nông thôn mới thông minh…

Ngoài ra, tỉnh sẽ tập trung xây dựng một số mô hình chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp nhằm phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp thông minh, nông nghiệp chính xác, tăng tỷ trọng của nông nghiệp công nghệ số trong nền kinh tế như: mô hình quan trắc cháy rừng; nuôi tôm nước lợ; mô hình thông tin tuyên truyền và đào tạo, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, tư vấn dịch vụ trên nền tảng số; ứng dụng IoT trong sản xuất trồng trọt hệ thống giám sát điều kiện môi trường trồng trọt từ xa tích hợp tưới tiêu và bón phân tự động và điều khiển thông qua Smart phone…​